สิ่งหนึ่งที่ต้องบันทึกไว้ในปี 2020 นอกจากการที่หนังฟอร์มยักษ์ต่างต้องเลื่อนฉายเพื่อหนีวิกฤติ COVID-19 แล้วคงเป็นปรากฎการณ์ที่หนังนอกกระแสได้รับโอกาสให้ยืนโรงฉายได้ค่อนข้างนานกว่าปกติซึ่งเชื่อว่าส่วนหนึ่งน่าจะมาจากการที่ผู้คนมีโอกาสได้ตามเก็บหนังนอกกระแสกันได้นานขึ้นและสะดวกมากขึ้นโดยเฉพาะการมีอยู่ของโรงหนังเฮาส์ สามย่านที่ยืนหนึ่งในด้านหนังนอกกระแสอย่างแท้จริง และเพื่อส่งท้ายปี 2020 เฮาส์ก็จะมีหนังอินดี้น้ำดีหวานขมมาประทับรอยก่อนก้าวสู่ปี 2021 อย่าง Ammonite ที่เรากำลังจะกล่าวถึง
ณ.ไลม์ รีจิส เมืองชายฝั่งเล็ก ๆ ทางตอนใต้ของอังกฤษ แมรี แอนนิง (เคต วินสเลต) นักบรรพชีวินวิทยามีกิจวัตรเพียงการเดินตามชายฝั่งเพื่อหาซากฟอสซิลมาขายนักท่องเที่ยวกระเป๋าหนักซึ่งด้วยผลงานจากการค้นพบแอมโมไนต์ของสัตว์ดึกดำบรรพ์ที่ได้ไปวางโชว์ในพิพิธภัณฑ์ในลอนดอนทำให้เธอได้รับการยกย่องว่าเป็นเอกอุในด้านการขุดหาหินที่มีฟอสซิลอันทรงคุณค่าและมีราคา
จนวันหนึ่งเธอก็จำต้องรับข้อเสนอจาก รอดเดอริก เมอร์ชิสัน (เจมส์ แม็กอาร์เดิล) เศรษฐีจากเมืองหลวงที่ขอจ้างเธอดูแลชาร์ลอต เมอร์ชิสัน(เซียร์ชา โรแนน) ภรรยาที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้าของเขาเป็นเวลา 1 เดือน แต่แล้วจากหน้าที่ที่ได้รับจ้างความสัมพันธ์ของเธอกับชาร์ลอตก็ยิ่งแนบแน่นและร้อนแรงด้วยเสน่หามากขึ้นทุกวันแต่โลกความจริงชาร์ลอตเป็นเมียคนอื่นและสังคมก็ยังไม่พร้อมรับความสัมพันธ์ของผู้หญิงด้วยกันแล้วความรู้สึกของทั้งคู่จะจับต้องได้หรือเหลือเพียงเศษซากที่ติดตามหินเหมือนแอมโมไนต์กันแน่
การที่ Ammonite ถ่ายทอดเรื่องราวรักลับ ๆ ของคู่รักหญิงออกมาได้อย่างละเมียดละไมปนร้อนแรงแถมด้วยความร้าวรานลึกสุดใจได้ขนาดนี้เหตุผลหลักก็มาจากงานกำกับและบทของ ฟรานซิส ลี ที่เคยถ่ายความรักของชายคนงานเลี้ยงแกะชาวโรมาเนียกับหนุ่มชาวไร่อังกฤษเสเพลออกมาได้อย่างวาบหวามร้อนแรงและกระทบจิตใจจาก God’s Own Country (2017)
ใน Ammonite ลีเลือกหยิบชีวิตของนักบรรพชีวินวิทยาอย่าง แมรี่ แอนนิ่งมาเป็นศูนย์กลางในการถ่ายทอดไม่เพียงแต่รสนิยมทางเพศที่ต้องถูกกดเก็บไว้แต่มันยังทำให้เห็นว่าแห่งที่ของผู้หญิงในโลกวิทยาการนั้นถูกประเมินค่าอย่างต้อยต่ำเพียงใดเพราะแค่ฉากเปิดเรื่องที่หนังไปเริ่มที่ซากฟอสซิลติดชื่อของแมรี่ แอนนิ่งก่อนจะถูกแปะทับด้วยชื่อบุรุษแล้วตัดไปที่ภาพผู้หญิงคนหนึ่งกำลังขัดพื้นพิพิธภัณฑ์อย่างเอาเป็นเอาตายก็แทบไม่ต้องมีคำอธิบายเลยว่าสตรีในยุคสมัยนั้นถูกประเมินค่าเยี่ยงไร